Afgelopen keer was mishandeling het thema; komende editie van het Alzheimercafé gaat over respijtzorg en vakantie.
Gastspreker was afgelopen week Gertrud van Nimwegen. Zij werkt als casemanager voor Veilig Thuis Midden-Brabant. Ouderenmishandeling is een relatief onbekend maatschappelijk probleem waar nog steeds een taboe op rust. Ouderenmishandeling komt helaas vaker voor dan we denken en daarom is het belangrijk om ook hierover informatie te geven en ervaringen te delen. Het kan hierbij gaan om fysiek, emotioneel of seksueel geweld. Ook financiële uitbuiting, ontspoorde mantelzorg, verwaarlozing, schending van rechten en mishandeling in zorginstellingen behoren tot ouderenmishandeling. Voor de duidelijkheid spreken we in dit verslag over het slachtoffer (de oudere die het betreft) en de pleger (degene die verantwoordelijk is voor de mishandeling).
In een groot deel van alle gevallen vindt de mishandeling door de pleger plaats uit pure onmacht of onwetendheid. Bij mantelzorgers als partner of familie is de reden vaak dat men de situatie niet meer aankan of de zorg niet kan/wil overdragen. Er kan sprake zijn van ontspoorde zorg als gevolg van overbelasting van de mantelzorger. Er hoeft dan geen sprake te zijn van opzet, de acties komen voort uit onmacht en zijn vaak een noodkreet. Het is van belang alert te zijn op signalen die zowel bij het slachtoffer als de pleger kunnen optreden. Signalen kunnen zijn dat het slachtoffer een onverzorgde of depressieve, angstige indruk maakt, onsamenhangende en tegenstrijdige verklaringen voor lichamelijke verwondingen geeft en er kan sprake zijn van een isolement.
Bij vermoedens van ouderenmishandeling is het belangrijk hiervan melding te doen. Ouderen zijn vaak zelf niet in staat om te melden omdat zij vrezen niet geloofd te worden of uit angst om geen hulp meer te ontvangen van de dader. Daarnaast spelen schaamte en loyaliteit naar de pleger mee en kan er argwaan zijn tegenover hulpverleners. De inzet van Veilig Thuis kan gevraagd worden door iedereen die bij de betreffende oudere is betrokken. Veilig Thuis geeft advies en biedt ondersteuning, zowel aan het slachtoffer als de pleger en zorgt voor afstemming. Veilig Thuis gaat in gesprek met betrokkenen en zal daarbij eerst nagaan of er sprake is van een veilige situatie.
Belangrijk is ook om na te gaan of er nog sprake is van wilsbekwaamheid. Is de oudere nog wilsbekwaam en wat is bekend over de mate van afhankelijkheid? Als een oudere nog wilsbekwaam is kan deze er zelf voor kiezen om zijn/haar leven in te richten op een manier die hij/zij kiest. Veilig Thuis werkt zo veel mogelijk samen met de mensen om wie het gaat. Samen met betrokkenen wordt bekeken wat nodig is om de mishandeling te stoppen. Veilig Thuis doorbreekt onveilige situaties, zorgt voor afstemming tussen samenwerkingspartners en zet mensen in beweging. De melder wordt geïnformeerd over het al dan niet in behandeling nemen van de melding. Veilig Thuis geeft aan het eind van haar bemoeienis altijd een terugkoppeling en blijft monitoren.
Uit de discussie na de pauze komt de complexiteit van het onderwerp duidelijk naar voren. Ouderenmishandeling is een gevoelig onderwerp en het is belangrijk om dit meer bespreekbaar te maken. Want… iedereen heeft recht op een veilig thuis.
Respijtzorg en vakantie
Het volgende Alzheimercafé staat gepland op dinsdag 20 december. Soms heb je als mantelzorger even wat meer tijd voor jezelf nodig. Je zou de zorg voor je naasten even willen loslaten en overdragen aan iemand anders. Het overdragen van de zorg heet respijtzorg. Er zijn verschillende vormen van respijtzorg; van mantelzorgondersteuning thuis tot samen op vakantie gaan. Diek en Inge van BORG Raad in Zorg vertellen u daar dan graag meer over.
Het Alzheimer Café is een ontmoetingsplaats voor mensen met dementie, jong en oud, voor familieleden, vrienden, hulp en dienstverleners en andere belangstellenden. Lotgenoten kunnen heel veel voor elkaar betekenen, zij herkennen wat de ander meemaakt, en wat dit voor hem of haar betekent. De ondersteuning die de aanwezigen elkaar geven is van zeer grote waarde, en de aanwezigen gaan dan ook met een voldaan gevoel naar huis.
Inloop vanaf 19.30 uur. Duur programma van 20.00 – 22.00 uur. Locatie De Coppele, Prunusstraat 69, Oisterwijk. Aanmelden is niet nodig.