28 2 2023

Tijdens de gesprekken en het samenstellen van de serie over de opvanglocaties voor vluchtelingen in onze gemeente kwam een gedachte boven: Bij voldoende betaalbare woningen kan het AZC in Oisterwijk sluiten.

door Joris van der Pijll

Kort samengevat kwam er uit de eerdere serie over vluchtelingenopvang in Oisterwijk boven, dat velen inzien dat kleinschalige opvang in de wijk beter is dan in grote ‘kampen’, zoals de vluchtelingen het AZC in Oisterwijk noemen. Met name omdat al enkele jaren het streven is de opvanglocatie in Oisterwijk specifiek beschikbaar te stellen aan kansrijk asielzoekers (met een hoogst aannemelijke kans op verblijfsvergunning) en statushouders (reeds voorzien van verblijfsvergunning). Het zijn precies deze mensen waarvoor vervolgens ook woningen gerealiseerd moeten worden. Lang verblijf in de opvang is ongewenst; snelle integratie juist gewenst.

Woningnood
Het gaat al decennia zo, in een zich herhalend langdurig proces: asielzoekers melden zich in Ter Apel, worden opgevangen in een AZC, krijgen na toetsing een verblijfsvergunning en wachten vervolgens op een woning. Het is daarbij de beschikbaarheid van woningen (beter gezegd een gebrek daaraan) die in de huidige woningnood een probleem vormt. Immers willen ook jongeren hun ouderlijk huis of studentenkamer verlaten en is er steeds meer behoefte aan goedkopere woonruimte voor 1 of 2-persoons huishoudens. Het bezorgt zowel lokale als landelijke overheden al vele jaren kopzorgen. Dit probleem wordt groter naarmate de woningnood toeneemt (of niet snel genoeg wordt opgelost) en tegelijk ook het aantal vluchtelingen dat hier (vanwege hun ernstige situatie in het land van herkomst) mag blijven groeit.

Het AZC in Oisterwijk is aan vervanging toe (Bron; Google Maps)

Een meer recente bijkomende belasting op de woningkrapte is de wens tot het hier blijvend vestigen van Oekraïense vluchtelingen (de staatssecretaris schat dit aantal op 50%). De landelijke overheid schreeuwt om opvanglocaties én betaalbare woningen voor vluchtelingen; vastgestelde taakstellingen worden niet gehaald; de overheid dreigt met uit noodzaak ontstane dwangmaatregelen. Het draagvlak voor opvang van vluchtelingen neemt met name bij woningzoekenden af. Zeker is dat zonder snel en veel betaalbare woningen die woningnood niet snel minder wordt. Woningbouw plannen zijn er, maar de start van die bouw duurt vele jaren en het aantal betaalbare woningen dat binnen die plannen gerealiseerd wordt is te laag.

Overbodig
De huidige stikstofproblematiek en ook de toenemende bouwkosten werken niet bepaald mee. De vraag is of het bouwen van een nieuw AZC nabij het Natura 2000 gebied mag, zo ja of dat nuttig is? Kunnen we die capaciteit niet beter benutten? Als het AZC bestemd is voor mensen die in ons land mogen blijven wonen, waarom zouden we dan die mensen niet direct aan een woning helpen? Een vraag die op dit moment beantwoord wordt met: Die woningen zijn er niet.

Toch zou dat voor die mensen beter zijn; geen opvang meer van gezinnen met kinderen in een ‘kamp’. En het zou het AZC in Oisterwijk overbodig kunnen maken. Dat AZC – ooit opgericht om vluchtelingen op te vangen die in afwachting zijn van de beoordeling van hun asielaanvraag – zit op aandringen van de gemeenteraad vol met kansrijke asielzoekers en statushouders. Het zijn  mensen die wachten op een woning. Zouden er voor deze aankomende medebewoners voldoende woningen zijn, dan zou het AZC voor deze doelgroep niet meer nodig zijn.

Het is een overweging waard:

De verschillende overheidsorganisaties, allen met hun eigen rol en verantwoordelijkheden, volgen vooralsnog de weg van ‘eerst opvangen in een groot AZC, daarna woningen zoeken’. Is dat logisch? Wat als onze landelijke en lokale overheid het geld, de stikstofbelasting, de ruimte, de ambtelijke capaciteit … inzet voor woningbouw in plaats van een nieuw AZC?

Wat als ze in plaats van een AZC, zorgen voor groepjes woningen in de diverse wijken, zodat meteen ook de beoogde snellere integratie beter verloopt. Geen ‘kamp’ met een hek erom, maar net als ieder ander wonen, werken, scholing, sport en recreatie realiseren in de wijk; volwaardig meedoen in de samenleving. Waarom niet de capaciteit die ingezet wordt voor het nieuwe AZC in Oisterwijk, ombuigen naar prioriteit aan (extra) inzet voor betaalbare woningbouw voor alle noodlijdende doelgroepen …

Klik hier en lees berichten uit de serie ‘Vluchtelingenopvang in Oisterwijk’

Klik hier en lees berichten uit de serie ‘Woningnood in Oisterwijk’