We schrijven 2003. ‘Love Gets in the Way’, zingt een onbekende Amerikaanse singer-songwriter in tv-programma Barend & Van Dorp. Dayna Kurtz is de naam. Haar (slide)gitaar imponeert. Haar stem is krachtig, intens, kleurt donker, soms bijtend tot hartverscheurend en grijpt je bij de strot.

Haar song komt van ‘Postcards from Downtown’, haar eerste in NL uitkomende album. De track wordt een Top 10 hit, de CD de hemel in geprezen, Dayna Kurtz een rijzende americana-ster. Langs komen vergelijkingen: Nina Simone, Marianne Faithfull, Jeff Buckley. Maar hoe meer fans des te overbodiger vergelijkingen. Dayna Kurtz is Dayna Kurtz.

Als ze een paar CD’s verder bevestigt met ‘Another Black Feather’ doet ze in haar CD-promo-toer in NL Paradiso Amsterdam, Tivoli Utrecht, Het Paard Den Haag, Het Patronaat Haarlem en ….. GUO Oisterwijk aan. De kleinschaligheid ontgroeid geniet ze niet minder van de huiskameruitstraling, de relaxed Brabantse sfeer, het stijf uitverkochte zaaltje, de 125 intens luisterende bezoekers die hutje mutje zitten en welhaast op haar en elkaars schoot kruipen. Ze zingt van New Orleans waar even daarvoor ‘Katrina’ onstuimig huishield. Bijna twee uur lang geeft ze alles en meer. Ook bij GUO slaat Dayna Kurtz in als een bom.

Outlaw

Dayna Kurtz & Robert Mache (Bron: GUO)

Sindsdien staat ze dik 15 jaren van intensief toeren en dik 10 CD’s verder, inmiddels ook onder alter ego Lulu & The Broadsides, waarmee ze Americana-charts en menig jubelend jaarlijstje bestormt. Haar wortels in New Jersey, lang verblijf in New York, inmiddels pendelend tussen houten cabin aan een rivieroever in Vermont en huis aan een rivieroever in New Orleans.

Als songwriter is ze schatplichtig aan Nashville, ‘three chords and the truth’, Tin Pan Alley, maar ook New Orleans. Zelf duidt ze haar geen blad voor de mond stijl met ‘outlaw’. In eigen land staat dat commercieel succes in de weg. De Amerikaanse staat in Europa vaker op podia dan in de VS.

James Reed (Boston Globe): “There’s no logical reason why Dayna Kurtz is not a full blown star. Her ingrained knowledge of so many (mostly) American musical forms has lead to a varied recording history that doesn’t feel hackneyed or overly reverent to its sources. As a result, she’s very nearly her own genre.”

Herkenning
Op ‘Rise and Fall’ uit 2015 geeft de ‘classic touch’ je een gevoel van herkenning. Hoorde je zoiets al niet op een oude soulplaat, in een nostalgische film? Passen ze bij een persoonlijke herinnering zonder dat je weet waarom? De schijf roept associaties op met al haar voorgaande albums, hoe divers die ook zijn. Soul en R&B van haar twee ‘Secret Canon’ albums, schaduwcabaret van ‘Beautiful Yesterday’, country got soul van ‘American Standard’, poëzie, verhalende songs en innerlijke dialogen van ‘Postcards from Downtown’ en ‘Another Black Feather’.

Dayna zelf: “This album is the most like ‘Postcards from Downtown’ in that it covers such a long span of collected original material. I was busy putting out records of obscure cover songs (the ‘Secret Canon’ series). And even ‘American Standard’, though more than half original, was a sort of concept album – songs that didn’t work as country or rockabilly got shelved. As a result, ‘Rise and Fall’ covers these last few years of my life and they were pretty heavy years. My father died, my marriage ended, I moved to New Orleans. I had a couple years of wild oat-sowing and then found a grand new love. There’s been a lot to think about, to write about.”

Het brengt haar in wijlen onvolprezen VPRO tv-programma ‘Vrije Geluiden’. En op Festival ‘Roots in het Park’. De Volkskrant: “Het mooiste optreden komt van de Amerikaanse singer-songwriter Dayna Kurtz. Haar stem is zwaar en een tikje duister, soms hard en gemeen. Spaarzaam begeleid door haar eigen akoestische gitaar en de schelle Telecaster van sidekick Robert Mache weet Kurtz van haar soulslijper ‘It’s How You Hold Me’ een regelrechte tearjerker te maken. Weergaloos.”

Dwarsdoorsnee
We schrijven 2016. En opnieuw toogt ze naar GUO, ten tweede male, in maart. Met aimabele sidekick Robert Mache ditmaal, haar fabuleuze gitarist van het kaliber toegevoegde waarde. En met hun ‘Here Vol. 1’, een live-album met acht tracks, opgenomen tijdens het rondje NL van daarvoor. Ze vormen een representatieve dwarsdoorsnee van haar repertoire. En opnieuw zit ons zaaltje afgeladen vol. De toevoeging ‘Vol. 1’ belooft meer ‘Heres’. En ja hoor: ‘Here. Vol. 2’ is al verschenen. Maar er ligt en volgt nog materiaal voor minstens een stuk of drie, zo niet vier, vijf….. Waarom ook niet?

Nog steeds is haar (slide)gitaarspel meeslepend imposant en grijpt haar krachtige, intense, donker kleurende, soms bijtende tot hartverscheurende stem je bij de strot. ‘She’s very nearly her own genre’, aldus een recensent uit haar motherfuckin’ vaderland. En opnieuw ook maakt Dayna Kurtz je ter plekke zelfs met de tranentrekkendste tearjerker flabbergasted. Door handen en strot van de Amerikaanse transformeert de weeïgste country, maar ook blues, jazz, soul en een klassieker met hoog meelalgehalte, tot rake punksoul die als een geslepen, gewet mes vlijmscherp door je ziel snijdt.

Nee, dan Robert Mache. De hemelse engel wrijft het er op duivelse gitaar en mandoline nog ‘ns extra in. Oprecht en met passie. Meer moet dat niet zijn. Want je hebt gitaristen en gitaristen. En ergens daarboven verheven heb je Mache en, vooruit, zo nog een handjevol.

Smoezelig café
Bij de opener krijg je ‘t al: ‘It’s How You Hold Me’. Een dragon van een country-niemendal. Met pulptekst van de onderste plank. Voor in de aftandse jukebox. Amechtig krakend, piepend, hijgend, kreunend. Om op te schuifelen. In een smoezelig café. Met gehavend knipperend neon. Maar niet bij Dayna Kurtz. Daar is het raak. Om te janken zo mooi. En zo smeedt ze in twee uur onsamenhangende genres tot een fonkelend juweel van een ragfijn geschakelde parelmoerketting. Die melting pot noemen we dan ‘Americana’: ‘Billboards for Jesus’, ‘Nola’, ‘Venezuela’, ‘You’’ll Always Live Inside of Me’, ‘Reconsider Me’…..
Met het ellenlange repetitieve slot dat ze aan ‘Joy in Repetition’ breit doet ze titel én createur (Prince) meer dan eer aan. Het plezier in de zich herhalende varianten werkt op je althans zodanig mediterend dat dit ook haar enige nummer na de pauze had mogen zijn. En dus een uur en langer had mogen duren. Hoewel: dan had je bijvoorbeeld het verstilde ‘If I Go First’ moeten missen. En bij het triviale ‘Those Were The Days’ niet mee kunnen lallen. Waartoe je je anders zelden laat verleiden. Tenzij solitair thuis, je onbespied wanend, in bad of toilet. Kwestie van vocale zelfkennis. Wat een topartiest zoal niet vermag.

Weerzien
We schrijven 2020. Dringend tijd voor een weerzien bij GUO. Want in zulke ‘Repetition’ scheppen wij ook wel ‘Joy’. Maar waar GUO haar graag kleinschalig op haar podium zou zien schitteren, rees haar ster GUO nog verder voorbij. Met Richard Thompson toerde ze, met Elvis Costello, Richie Havens, the Blind Boys of Alabama, Dr. John, BB King, Rufus Wainwright en Mavis Staples. Ze nam een duet op met Norah Jones die evenals Bonnie Raitt haar muziek bewondert. GUO kan geïnteresseerd zijn in Dayna Kurtz, maar hoe geïnteresseerd is Dayna Kurtz nog in GUO?

Maar Dayna Kurtz zou haar ding komen doen, ten derde male, met Robert Mache. Omdat ze geniet van een relaxte sfeer, intens luisterpubliek, hutje mutje, op elkaars schoot. Terwijl ze al in de lucht hing, letterlijk, ergens tussen New Orleans en Schiphol, moesten alle NL podia hun concerten van overheidswege per direct annuleren. Oorzaak: covid. Ze landde, gaf één concertje net over de NL grens in Duitsland en keerde onverrichter zake back to USA toen het nog kon: narrow escape. Een spontaan ingezette inzamelingsactie onder NL fans verzachtte zakelijk iets van de pijn, nieuwe tourplannen gaven hoop, twee jaar verder trok het (artiesten)leven zich weer op gang.

Ten derde male bij GUO dus niet in 2020, maar anno 2023 komt het er alsnog van, op ons enige zaterdagavondconcert uit onze serie 23/24, op 18 november, in Cultuurcentrum Tiliander, om 20:30u. Klik hier  of riskeer, voor zover niet uitverkocht, tickets aan de zaalkassa op de concertdag tussen 19:30 en 20:30u (cash: geen pin!). Weer zal ze zich bijna twee uur geven, met imposant (slide)gitaarspel, krachtige, intense stem die je bij de strot grijpt, donker kleurend, soms bijtend tot hartverscheurend. Ook nu zal ze inslaan als een bom. Dayna Kurtz is Dayna Kurtz gebleven.