Tom en Helma, beide blind, staan positief in het leven. Ze volgen al enige tijd de berichtgeving over de problemen rondom de blindengeleidestrook in ‘hun’ Oisterwijkse centrum, vol verbazing. En die verbazing kwam bijvoorbeeld ook van de Coalitie voor Inclusie Nederland. Het toppunt was de mededeling van Gemeente Oisterwijk afgelopen week, dat hun doelgroep bij een geblokkeerde strook tijdens de markt, de marktkramen als geleiding zou kunnen gebruiken. Deze donderdag werd dat met veel gelach – want nog steeds positief – uitgeprobeerd. (Met ter illustratie onderaan deze pagina enkele voorbeelden)

Rondje dorp

Hoewel de aanleiding specifiek de markt betrof, werd allereerst een rondje door het dorp gelopen, startende vanaf het oude raadhuis. En er valt dan heel wat te zien; ja ook voor Tom en Helma. Zien kunnen ze niet, maar ze vormen in hun gedachte wel een beeld.

Helaas, want na een eerste oversteek lopen ze al vast. Niet op een voor hen bekende plek die de gemeente beloofd heeft op te lossen; het terras van een horecagelegenheid dat over de Blindengeleidestrook is geplaatst is voor hen een bekende plek en daar lopen ze snel omheen. Maar wel bij een volgend terras, waar het zoeken is naar de doorgang. Een touw, een plantenbak, een afzetbord voor de markt, ‘we komen er niet.’ Gelukkig zijn er mensen op straat die bereid zijn te helpen, dat mag ook vermeld worden, de medemens is alleraardigst.

Even verder loopt Helma tegen een tafel aan die met de poten wel naast de strook staat, maar waarvan het tafelblad uitsteekt over de strook. De wandeling over De Lind Noord gaat verder prima, mede omdat een oplettende ondernemer het gezelschap aan ziet komen en snel zijn reclamebord opzij zet. Er wordt met hem een prettig praatje gemaakt. Duidelijk wordt dat niet iedereen beseft dat aan beide kanten van de strook al snel 50 cm nodig is.

Geuren

‘Hoe weten jullie waar je nu bent?’ leek even verder een logische vraag voor een ziende verslaggever toen er een stuk best de pas in zat. ‘We voelen, we ruiken en we horen heel veel. Omdat we hier regelmatig komen, weten we waar we zijn, wat we zoal tegen kunnen komen, en welke richting we op moeten.’ Met hun stok voelen ze de straat, verschillen in stenen. Met hun handen langs reclameborden, gevels, en hier en daar andere dorpsbezoekers. Ruiken doen ze de parfumerie, lekkers van de Hema, de bakker, een schoenenwinkel. En horen ook. ‘De galm van weerkaatsing op de gevel, de stilte bij een open steeg, als er een deur van een winkel open gaat, verkeer, pratende mensen, we horen van alles.’

De Dorpsstraat

Alweer hele aardige helpende handen; twee wegwerkers zien dat de door hen op de geleidestrook geplaatste afzetting een belemmering vormt, en bieden hun hulp aan. Hulp die ontbreekt bij het stuk wat hierna volgt. De Dorpsstraat. Een geleidestrook is hier eerdere jaren weggehaald, met de gedachte dat de gevels van de winkels voldoende richting geven. Een rode loper, maar niet handig voor dit gezelschap; een leuk bankje met kerstdecoratie; een hele serie reclame borden tegen de gevel of midden op de stoep; een kledingrek…

Ingesloten

Aan het einde gekomen, oversteken om aan de andere kant terug te lopen. ‘We weten precies waar we zijn, ik hoor het, hier rechts is het fietspad.’ Helaas, ook hier lopen Helma en Tom vast. Normaal volgen ze het hekje, tussen de fietsen door, naar de overkant. Vandaag niet, want er is een hele grote kerstboom precies in die opening geplaatst. Ingesloten door een Kerstboom.  Rechts? Nee daar staat een fiets. Links? Nee, ja, toch, … gelukt! Opvallend is dat daar waar Helma en Tom de weg weten, en rekening houden met wat ze kunnen verwachten, aardig weg komen. Veranderingen zijn het ergste, onverwachte obstakels die er niet altijd staan.

Intensief

De overkant gehaald, vanwege de verwarrende kerstboom bijna een doodlopend steegje in, maar ook hier horen ze dat ze niet goed zitten, en terug naar de winkelgeluiden. Ook aan deze overkant een lange lijst van reclameborden. Verderop een rek met tassen en een leuke fietskar. Ondertussen draaien de hersencellen van beide wandelaars op volle toeren. Alle prikkels en signalen worden verwerkt tot iets wat op een beeld moet lijken. Het is ongelooflijk bijzonder, en ook enorm inspannend, dat het met al deze (voor hen) onzichtbare hindernissen toch nog ‘gewoon’ lukt om door het centrum te lopen. Hoe dat kan? ‘Omdat we hier goed gewend zijn, en nog uit de tijd komen dat er geen geleidestroken waren.’ Dat het vermoeiend is mag duidelijk zijn.

De markt

Wie wel eens met een blinddoek loopt, weet dat het eng is, zelfs een klein stukje. Voor Helma en Tom niet, ze lopen onverschrokken door, ze zijn het duidelijk gewend. Totdat ze bij de markt komen, en over de stoep van De Lind lopen. Wetende dat daar bussen en fietsen staan, blijkt Helma het toch heel even een beetje spannend te vinden, om vervolgens weer vol goede moed door te lopen. Een fiets net naast de strook blijft bijna aan de jas van Tom hangen; stroomkabels over de stoep; en dan de eerste bus bij een marktkraam. Tik-tok tegen de bumper, eromheen. Daarna nog een stuk of tien te gaan. Bussen die tussen de bomen kunnen, personenauto’s die naar een parkeerterrein kunnen, en dan zou er wellicht nog een enkele marktverkoper een andere plek op markt kunnen krijgen, want er is ruimte genoeg!

Burgemeester Hans Janssen denkt daar anders over. Die stelt dat tijdens de markt ‘minder netto ruimte beschikbaar is op De Lind Zuid, maar er tijdelijk wel meer natuurlijke geleidelijnen zijn zoals de marktkramen.’ Het was na meerdere keren (en jaren) vragen, de reactie afgelopen week aan de lokale politiek. En daar kwamen ze voor; dat willen Helma en Tom met alle plezier uitproberen. Dus tot slot na een zeer interessante, ook gezellige, maar bovenal indrukwekkende en vol bewondering geobserveerde wandeling door het centrum: de marktkramen als geleiding gebruiken.

Stop maar

‘De wegafzetting kennen we, die vormt voor ons een baken, we weten, daar kunnen we doorheen,’ vertelt Tom als hij de markt op loopt. Zo zie je maar, ook obstakels kunnen helpen, mits ze telkens op dezelfde plek staan. Maar marktkramen als geleiding gebruiken? Dat blijkt als snel een onmogelijke opgave. Het minste probleem zijn de mensen die voor de kramen staan, noch dat ene lieve meisje dat op de rand van de stoep een bakje kibbeling leeg eet. Die medemens gaat aan de kant, of helpt met alle plezier mee. ‘Dat heeft ook wel iets moois,’ aldus de altijd positieve Helma, die op deze manier in gesprek komt met andere mensen en zo heel wat aait en voelt. Ondertussen ruiken (en ‘zien’ ) ze kaas, bloemen, gebakken kip, nootjes en vis. Wat hier lastig is, zijn de verschillende vormen van kramen en wagens, palen van afdakjes, kledingrekken, een tafel met eieren, een palletwagen … ‘laten we maar stoppen,’ zo was de conclusie halverwege.

Tot slot

Helma en Tom (en onze redactie) hebben met deze wandeling door het dorp vooral niet het doel individuele ondernemers aan te spreken. Ze hopen op begrip en bewustwording van waar zij – soms letterlijk – tegenaan lopen. Vooral hopen ze dat de gemeente iets wil doen aan de toegankelijkheid van het centrum voor mensen met een beperking, en gaan daarover graag met hen in gesprek.

Enkele voorbeelden uit de Dorpsstraat:

Enkele voorbeelden van de markt:

Klik en lees meer berichten over de blindengeleidestrook in het centrum van Oisterwijk