Oisterwijk vangt meer asielzoekers op dan volgens de nieuwe spreidingswet zou moeten, maar vanwege reeds gemaakte afspraken met buurgemeenten is geen sprake van ‘overschot’. Voor het ‘teveel’ aan opvang zijn vorig jaar al afspraken gemaakt met alle gemeenten in het samenwerkingsverband Hart van Brabant.
Regio Hart van Brabant wordt gevormd vanuit de gemeenten Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Dongen, Gilze en Rijen, Goirle, Heusden, Hilvarenbeek, Loon op Zand, Oisterwijk, Tilburg en Waalwijk. Deze gemeente werken op meerdere vlakken samen; bijvoorbeeld als het gaat om gezamenlijke inkoop of het delen van specifieke ambtelijke taken.
Eén gemeente
Asielzoekers worden in Oisterwijk onder andere opgevangen op voormalige camping De Reebok (Bron: Gemeente Oisterwijk)
Deze gemeenten hebben in 2023 – vanwege verhoogde asielinstroom én mede in aanloop naar de spreidingswet (die voor komende week op de agenda van de Eesrte Kamer staat) – afgesproken om voor vluchtelingenopvang (zowel asielzoekers als Oekraïense vluchtelingen) en de benodigde woningen voor huisvesting van statushouders (asielzoekers met verblijfsvergunning) te fungeren als ware het één gemeente. Daarbij is afgesproken dat door de landelijke en regionale overheden opgelegde taakstellingen voor opvang en huisvesting gezamenlijk wordt opgelost. Iedere gemeente moet daarbij 60% van de eigen taakstelling realiseren; het overige deel kan door andere gemeenten worden ingevuld.
Spreidingswet
Ze hebben in 2023 de spreidingswet niet afgewacht, en vooraf reeds afspraken gemaakt. Volgens de vanuit de spreidingswet opgegeven taakstellingen zou het AZC in Oisterwijk en ook die van Gilze-Rijen kleiner kunnen; andere gemeenten zouden een asielzoekerscentrum moeten inrichten of daartoe bij buurgemeenten een verzoek moeten doen. De afspraken hierover tussen de gemeenten van Hart van Brabant zijn hierover echter al gemaakt. Ook een bonus voor het teveel aan opvangplekken zal er voor Oisterwijk waarschijnlijk niet in zitten, omdat de overcapaciteit zoals afgesproken gebruikt wordt voor de taakstelling van andere gemeenten. Andersom is het minder erg als Oisterwijk onvoldoende woningen realiseert voor statushouders, omdat die in andere gemeenten ingevuld kunnen worden; bijvoorbeeld gemeenten waar geen of beperkt vluchtelingenopvang is gerealiseerd.
Oekraiene
Oisterwijk heeft naast een AZC, ook een ruim aantal – vooralsnog tijdelijke – opvangplekken gerealiseerd voor Oekraiense vluchtelingen. Ook over deze opvangbehoefte zijn binnen de Regio Hart van Brabant reeds afspraken gemaakt deze met elkaar te dragen en te verrekenen. Nog onbekend is voor hoe lang deze opvang nodig is en mogelijk een meer ‘definitief’ karakter krijgt, hetgeen mede afhankelijk is van de ontwikkelingen van de oorlog in Oekraïne en eventuele doorstroom naar een definitieve vestiging van Oekraïners in onze samenleving.
Noodopvang
In de afspraken met de andere gemeenten staat vermeld ‘dat gemeenten die al meer dan 100% van hun opgaven realiseerden (zoals Oisterwijk – Red.), geen inspanning hoeven te verrichten bij een verhoging van de opgaven. Wel moet iedere gemeente de opvangplekken die zij momenteel bieden (regulier / (crisis)noodopvang) behouden en indien noodzakelijk verduurzamen.’ Nog niet bekend is hoe Gemeente Oisterwijk dat gaat doen met de huidige noodopvanglocaties, indien die volgens de huidige planning worden beëindigd. Ook al heeft Oisterwijk een overcapaciteit; volgens deze afspraak zou die overcapaciteit behouden moeten blijven. Dat zou betekenen dat tijdelijke opvanglocaties verlengd moeten worden, of binnen de gemeente nieuwe locaties moeten worden ingericht. Van de eerder door het college (burgemeester en wethouders) aangegeven tijdelijkheid, is daarmee geen sprake.
Om dit alles te organiseren hebben de gezamenlijke gemeenten een ‘regietafel’ opgericht; de Oisterwijkse burgemeester Hans Janssen is daarvan de voorzitter. In 2023 liet de prognose zien, dat de gezamenlijke gemeenten van Regio Hart van Brabant gezamenlijk per saldo reeds konden voldoen aan de taakstelling voor asielopvang. Oisterwijk en Gilze Rijen doen dat in ieder geval ruim. Mogelijk dat er in de Regio Hart van Brabant nog enige behoefte komt na invoer van de spreidingswet en/of toename van vluchtelingeninstroom, hetgeen de gemeente zoals gezegd ‘als één gemeente’ zullen aanpakken.
