Steeds meer mensen hebben een camera bij hun voordeur of op hun terrein, van steeds betere kwaliteit. Meer en meer worden er verdachten openbaar en herkenbaar op internet geplaatst. Het is ongewenst, strafbaar en kan nadelige gevolgen hebben.

Deze week gebeurde het in Oisterwijk twee keer. De foto van een vermoedelijke brandstichter was ietwat wazig gemaakt, maar nog duidelijk herkenbaar. De foto van een ‘pakketjesdief’ aan de Tilburgseweg in Oisterwijk werd afgelopen woensdagmiddag volledig zichtbaar online geplaatst. ‘Het mag niet,’ zo laat de woordvoerder van Politie ons weten. En goed te weten: ook het helpen verspreiden daarvan is niet toegestaan, ook niet in ‘besloten’ groepen of pagina’s.

‘We snappen het, dat zoiets gebeurt vanuit de emotie, maar het mag dus niet. Het kan ook zomaar zijn dat je iemand plaatst die er helemaal niets mee te maken heeft en als er dan een publieke klopjacht op iemand plaatsvind, kan je de gevolgen wel voorstellen.’ Het is verstandiger dergelijke beelden over te dragen aan de Politie.

Oproep voor hulp

Uiteraard is er niets mis met het vragen om hulp, bijvoorbeeld om extra op te letten of om eventuele getuigen zich te laten melden. Maar, ‘je mag de beelden niet zonder toestemming van de gefilmde zomaar delen op social media, je hebt dan te maken met de privacywet.’ Er zijn uitzonderingen op deze regel, bijvoorbeeld bij publicaties in de media in geval van openbare evenementen of als het belang zwaarwegend is. Dat laatste komt bijvoorbeeld ook voor bij de Politie, als opsporing van een verdachte op een andere manier niet lukt of uiterst urgent is.

Bijkomende reden voor deze terughoudendheid, is dat het achteraf haast onmogelijk is om foto’s en namen van verdachten – die eenmaal via het internet zijn verspreid – weer van het wereldwijde web verwijderd te krijgen.  Eenmaal verspreid via diverse socials en websites, kunnen ze nog vele jaren opduiken en daarmee schade toebrengen aan de betreffende persoon.

Ook geen besloten groepen

Deze oproep werd met herkenbare foto op Facebook geplaatst. De beheerder van de betreffende groep heeft het bericht later verwijderd.

Opgemerkt moet worden dat bijvoorbeeld ook Whatsappgroepen en Facebookgroepen onder dergelijke beperkingen vallen; ook als deze alleen te zien zijn voor aangemelde leden. Het gaat om het tonen van beelden – en bijvoorbeeld ook het noemen van namen – buiten de huiselijke sfeer. Overigens gelden ook hier binnen de privacywet uitzonderingen voor media en opsporingsambtenaren zoals de Politie.

Verward persoon

In het laatste voorbeeld lieten buurtbewoners weten dat de man vermoedelijk verward is, en volgens hen geen vlieg kwaad doet, of minstens geen kwaad in de zin heeft. Dat hij pakketjes die door postbezorgers bij de voordeur zijn achtergelaten meeneemt mag uiteraard niet, maar als de man inderdaad een verward persoon blijkt te zijn, kan hij er niets aan doen, en wordt hij ten onrechte beschuldigd.

Volgens de Politie is het in dit geval ook vooral ‘iets wat men in eerste instantie bij de postbezorgers moet melden, want het is ook niet zo handig om pakketjes onbeheerd achter te laten in voortuinen. Neemt niet weg dat het ook niet de bedoeling is dat iemand die pakketjes zomaar zou meenemen. In principe kan men dan aangifte doen van diefstal en dan ontvangen wij natuurlijk graag de verklaring en de beelden als die er zijn en wordt er verder gekeken.’

Strafbeperking

Tot slot laat de Politie weten, dat het herkenbaar openbaar maken van een verdachte ook nadelig kan zijn voor de strafvervolging. ‘Je kunt je voorstellen dat een rechter een lagere straf geeft, of een advocaat dit eist, omdat iemand al genoeg straf heeft gehad omdat diegene al volop in de media is geweest.’

Onze redactie krijgt vaak vragen – soms ook met enige onbegrip en boosheid – waarom wij bij foto’s van verdachten de gezichten onherkenbaar maken. Zoals gezegd is het alleen in hele hoge uitzondering en met de nodige afwegingen toegestaan het gezicht te tonen, en die afweging laten wij in beginsel over aan de Politie.