Diana Jones speelt op Tweede Paasdag 1 april vanaf 15:00u een GUO-concert bij Work In Brew in Het Ketelhuis op het KVL industrieel erfgoedcomplex. Tussen 14:30 en 15:00u verkoopt GUO nog tickets aan haar zaalkassa (cash: geen pin!), tenzij…..: VOL=OP! Wie zeker wil zijn, winkelt tijdig in GUO’s ticketshop (klik).

Diana Jones

In ‘Song To A Refugee’ zingt Diana Jones (1965) verhalen over mensen van vlees en bloed op de vlucht voor bombardementen, armoede en andere uitzichtloze situaties. De Amerikaanse siso-writer releast er één van de meest invoelende albums in 2020 mee. Ze stelt zich in een traditie van folkartiesten die anonieme machtelozen -vluchtelingen in dit geval- een gezicht geven. Het concept vatte post na toevallige ontmoetingen met Emma Thompson, de gelauwerde Britse actrice/scenariste die zich sterk maakt voor gezonde schoolmaaltijden en vluchtelingen. En als dan ook nog Richard Thompson, Steve Earle, Peggy Seeger, The Chapin Sisters en andere vakgenoten hun vocalen uitlenen…..

Maar hieraan vooraf gaat een kronkelend levenspad met ingrijpende wendingen, hevige twijfels en gezondheidsissues. Geboren en getogen in New York beproeft Diana als kind haar geluk bij menig muziektalentenjacht. Terwijl leeftijdgenoten zich verliezen in Michael Jackson en Prince, ontdekt ze in Woody Guthrie, Pete Seeger, Johnny Cash, Patsy Cline en Dolly Parton haar zielsverwante helden. Ze studeert geschiedenis, maar in 1997 raakt ze verzeild in de muziekscene van Austin – Texas, waar ze twee albums aflevert. Wereldwijd diepe indruk maakt ‘My Remembrance Of You’, een album uit 2006 waarin ze muziektradities uit de Appalachen lijkt te herontdekken. Met haar markant fingerpicking gitaarspel en nasaal stemtimbre lokt ze vergelijkingen uit met Iris Dement en Gillian Welch. ‘Ruwe americana-diamant’ kopt The Chicago Tribune en ‘beste country-opname van het jaar’.

Postume ode van adoptiekind aan grootvader
De intrigerende vraag die op ieders lippen -de hare voorop- bestorven ligt: hoe kan een artiest uit de Big Apple zich zo inleven in muziektradities van een authentieke bergcultuur als die in de Appalachen? Totdat ze ontdekt dat ze al jong ter adoptie is afgestaan. Na lang wroeten in archieven stuit ze op haar geboortecertificaat en weet ze de familie van haar biologische moeder te achterhalen. Die woont in het oosten van Tennessee, in de uitlopers van de Appalachen. Hoewel ze zich blijft afvragen hoe legitiem het is om als adoptiekind uit metropool New York te klinken als geboren zuiderling, verklaart ze haar songs op ‘My Remembrance Of You’ tot postume ode aan haar grootvader Robert Lee Maranville die als muzikant/zanger nog met Chet Atkins speelde.

Terug naar ‘Song To A Refugee’, haar zesde album dat uitzonderlijk positief is ontvangen, al kost het haar vooral in eigen politiek verscheurd land fans die haar pas sinds deze beladen schijf veroordelen als ‘left wing radical’. De cd verlost haar van een hardnekkig writer’s block sinds ‘Museum Of Appalachia Recordings’ uit 2013. Die droogte als songwriter brengt haar in 2018 tot de overweging om haar muzikantenbestaan in te wisselen tegen de roeping van pastoraal werker zodat ze zich toch nog nuttig maakt. Zoals ze wel vaker twijfelt aan zichzelf als muzikant, zeker in de jaren dat succes uitblijft. Daar komt een sukkeljaar met gezondheidsklachten overheen waardoor inspiratie sowieso uitblijft. Wat haar terugbrengt tot haar passie is dat intens diepe ongeluksgevoel als ze geen muziek maakt.

In het Amerika van Trump blijven duizenden kindvluchtelingen verweesd achter nadat autoriteiten ze aan de grens met Mexico mensonterend, hartverscheurend scheiden van hun ouders. Die worden beestachtig gedetineerd, ja letterlijk gekooid, veelal uitgezet en zijn in hun herkomstlanden nauwelijks te traceren, met levensbedreigende ouder-kind trauma’s tot gevolg. Als adoptiekind raakt dit inhumane ontmoedigingsbeleid ter afschrikking voor nieuwe vluchtelingen haar zo diep dat ze bij wijze van verwerking in drie maanden veertien songs bij elkaar pent en daarmee haar writer’s block van zich afschrijft. Daartoe keert ze de beweging richting ontmenselijking door sommige politici en media om: ze brengt immens leed terug naar kleinere, persoonlijke proporties die verhalen van mensen van vlees en bloed.

Loveletter in final hour
Ook songs op eerdere albums gaan zelden over haar, maar over mensen in bittere armoe, verwoeste oogsten en ingestorte kolenmijnen. Verhalen over echte gebeurtenissen met echte mensen, zoals mijnwerker Henry Russell die omkomt in een ingestorte mijnschacht en zijn final hour in 1927 wijdt aan een liefdesbrief ter afscheid van zijn vrouw. Joan Baez pikt Jones’ ‘Henry Russell’s Last Words’ op voor haar met een Grammy genomineerde ‘Day After Tomorrow’ (2008).

Maar hoe ontroerend ook, die storytelling songs spelen zich af in vroeger tijden, geheel volgens de Appalachen folktraditie.’Song To A Refugee’ daarentegen gaat over het hier en nu. Ze krijgt bijval van niet de minsten die zich inzetten voor een rechtvaardiger wereld. Onder hen vakgenoten Dave Mansfield (producer, multi-instrumentalist bij Bob Dylan), Richard Thompson, Steve Earle, Peggy Seeger, The Chapin Sisters. Ze laten zich horen op onder andere ‘We Believe You’, dat – het wantrouwen voorbij- uitgroeit tot ‘folkanthem’. Een conceptalbum dringt zich op en weg is haar writer’s block, met dank aan Emma Thompson, al die anderen en in zekere zin zelfs Trumps hartvochtige beleid.

Tijdens corona hengelt ze met livestreams ongekende donaties binnen voor vluchtelingenwerk. Dat geeft haar vertrouwen dat er volop mensen zijn in eigen land en daarbuiten die zich het lot van vluchtelingen aantrekken. Ook inspireert het haar tot meer nieuw werk over actuele issues, van wapenbezit tot Alzheimer. Geen grote statements, maar bezongen vanuit persoonlijk perspectief, zoals een achtjarig jongetje. En sinds ze ‘Song To A Refugee’ na corona live mag spelen met publiek voor haar neus, beginnen bezoekers soms te grienen. Hoe verbindend muziek kan zijn.

Vleiende quotes
Vleiende quotes over Diana Jones van niet de minste vakgenoten en media:

Steve Earle: “Diana Jones is one of the best songwriters I have heard in a long, long time.”

Janis Ian: “Diana Jones’ voice, both as a singer and songwriter, is completely her own – a rarity in today’s world.”

Joan Baez: “There’s some kind of channeling from some other lifetime going on. I don’t know the answer to these things, but all I can think of is that it must come from some mysterious part of her soul.”

No Depression: “There is a Spartan simplicity to every song; but Diana Jones’ voice has created a beautiful, crystal clear, warm sound that the majority of Nashville studios would be hard pressed to recreate. Diana Jones and indeed Appalachian music has never sounded finer as she does on this astonishing labour of love.”

Robert van Gijssel (Volkskrant): “Alsof The Carter Family weer aan het opnemen is geslagen. De countryzangeres nam een zalige plaat op. Schitterend lied, hartverscheurend folk-epos, kippenvellied waarin Jones met haar verfijnde, soms bijna mannelijke keelstem de duivel zelve probeert te verjagen. Verplichte plaat voor liefhebbers van intense bluegrass en antieke country.”

The Guardian/Observer: “A record for our time.”