Geen enkele andere partij, noch het college van burgemeester en wethouders onderschrijft de stelling van VVD Oisterwijk. De partij wenst geen politiek kritische columns te zien in de Nieuwsklok, vanwege de daarin geplaatste betaalde gemeentepagina’s.

Persvrijheid

Rijksoverheid: ‘De overheid mag zich in Nederland niet bemoeien met wat mensen zeggen of schrijven (persvrijheid). Iedereen mag zeggen en schrijven wat hij wil. Zolang het niet in strijd is met de wet.’ VVD raadslid Rob Mallens koppelde vorige week de betaling voor gemeentenieuws in de Nieuwsklok, aan de daarmee onwenselijkheid van kritische columns in dat blad: ‘De gemeentelijke pagina in Nieuwsklok dient een zuiver informatief en algemeen belang en wordt bovendien betaald met gemeenschapsgeld. Dat hoort dus thuis in een objectief en neutraal medium en niet in een blad waarin bepaalde vaste columnisten hun politieke voorkeur (of afkeer) prediken.’ Een standpunt dat knabbelt aan de persvrijheid.

VVD

VVD raadslid Rob Mallens tijdens een eerdere raadsvergadering (Bron: Raadsinfo Gemeente Oisterwijk)

VVD Oisterwijk heeft overduidelijk geen idee wat persvrijheid betekent. Dat blijkt uit de stelling van Mallens, en ook uit de daaropvolgende reactie van de partij op dit onderwerp. De partij stelt: ‘Elke lokale politieke partij in Gemeente Oisterwijk mag wekelijks gratis een artikel publiceren in Nieuwsklok Oisterwijk. Zonder dat de redactie zich met tekst of inhoud bemoeit.’ Het is voor de VVD blijkbaar van waarde bij het onderwerp ‘persvrijheid’.

Het feit dat alle politieke partijen wekelijks een stukje mogen inzenden is een hele mooie service; daar is niets mis mee. De partij slaat met deze reactie de plank echter finaal mis als het gaat om de betekenis van de grondwettelijke persvrijheid. Het gaat bij persvrijheid immers niet om wat politici schrijven, maar om hetgeen de auteurs van die media schrijven. Ook beweert de partij dat hun persberichten op onze website niet welkom zijn. Dat betreft een pertinente leugen. Sterker, het is de partij zelf die voor een vergelijkbare mogelijkheid op onze website heeft bedankt.

College

We hebben de stelling van VVD raadslid Mallens ook voorgelegd aan zowel de overige politieke partijen als het college. Desgevraagd is er van de overige politieke partijen geen enkele partij die de stelling van Mallens onderschrijft. Partij PRO merkt daarbij op dat ze tevreden zijn met de publicaties van de artikelen die zij zelf inzenden aan onder andere de Nieuwsklok en onze website. Een woordvoerder laat namens het college (burgemeester en wethouders) weten, dat ‘er op geen enkele manier inmenging van de gemeente Oisterwijk is op wat de Nieuwsklok publiceert en dat is ook niet wenselijk. Er zijn geen afspraken, anders dan de overeenkomst voor de gemeentepagina.’

Uit de overeenkomst die wij hebben opgevraagd blijkt dat de afspraken – die tussen Gemeente Oisterwijk (in opdracht van de gemeenteraad) en Uitgeverij Em. De Jong (maker van de Nieuwsklok) zijn vastgelegd – zich beperken tot de wekelijkse plaatsing van gemeenteberichten. Dit gebeurt volgens ‘een vaste lay-out die – geheel volgens de wensen van Gemeente oisterwijk – in Full colour wordt verzorgd’. Voor deze twee pagina’s levert de gemeente de teksten aan en betaalt deze aan de uitgever een vergoeding. De hoogte van die vergoeding is door de gemeente als vertrouwelijk aangemerkt en onleesbaar gemaakt.

Inwoners

Eerder stelde Mallens over de gemeentepublicaties, dat deze volgens hem thuis horen in gedrukte media, omdat reacties van derden daar geen invloed hebben op de boodschap. In een weekblad is dat inderdaad niet het geval; op Internet zijn dergelijke reacties veelvuldig aanwezig en dat is volgens Mallens verstorend in het goed overbrengen van de boodschap. Uit onderzoek, uitgevoerd door mediadeskundigen, blijkt echter dat het voor de inwoners juist goed is om naast het gemeentenieuws een andere kant van het onderwerp te laten zien, met informatie en/of meningen.

Voorkomen

In de afspraken tussen gemeente en uitgeverij is het voorkomen van een mogelijke (gevoel van) invloed op de redactie niet expliciet vermeld. Geen van de partijen, noch het college heeft gereageerd op de vraag of er afspraken gemaakt moeten worden om te voorkomen dat de redactie beïnvloed wordt (of zich beïnvloed voelt) door de gemeentelijke opdracht en de daarbij behorende inkomsten. Dit komt waarschijnlijk omdat geen van hen de stelling van de VVD onderschrijft.

In andere financiële ‘relaties’ tussen overheden en media zijn dergelijke voorzorgsmaatregel wel genomen. Dat kan bijvoorbeeld door het directe opdrachtgeverschap weg te halen uit die relatie. Dat is bijvoorbeeld te zien bij de Stichting Stimuleringsfonds Tilburgse Journalistiek en het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek (ZBO). Voor publieke lokale omroepen ziet het Commissariaat voor de Media (ZBO) toe op de onafhankelijkheid, wettelijk beschermd in de Mediawet.